Vajinal mantar, Candida albicans adlı bir mantar türü nedeniyle oluşan bir enfeksiyondur. Normal koşullarda, vajinada bulunan bakteriler mantarların kontrol altında kalmasını sağlar ancak bazı faktörler (örneğin antibiyotik kullanımı, hamilelik, diyabet, hormonal değişiklikler) mantarların aşırı çoğalmasına neden olabilir ve vajinal mantar enfeksiyonuna yol açabilir.
Vajinal mantar enfeksiyonu, kadınların %75’inden fazlasında en az bir kez yaşanabilen bir durumdur. Oluşan bu durum kadınların hayat kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir.
Vajinal mantar enfeksiyonları genellikle tedavi edilebilir ve tekrarlanmasını önlemek için bazı önlemler alınabilir. Bu önlemler arasında pamuklu iç çamaşırı kullanımı, sentetik kumaşlardan yapılmış dar giysilerden kaçınmak, sağlıklı beslenmek ve stresten kaçınmak yer alabilir.
Vajinal mantar enfeksiyonu teşhisi için bir jinekolog veya kadın sağlığı uzmanına başvurulması önerilir. Teşhis, semptomların gözlemlenmesi ve fiziksel muayene ile yapılabilir.
Jinekolog, vajinal mantar enfeksiyonunu teşhis etmek için vajinal akıntı örneği alabilir. Bu örnek, mikroskop altında incelenerek mantar enfeksiyonuna neden olan Candida türünün varlığı belirlenebilir.
Bazı durumlarda, jinekolog, vajinal akıntının farklı bir enfeksiyonun belirtisi olup olmadığını belirlemek için kan testi veya kültür testi de yapabilir. Ayrıca, bazen semptomlar diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE) veya diğer vajinal enfeksiyonlar gibi farklı bir durumun belirtisi olabilir. Bu nedenle, doğru bir teşhis ve tedavi için sağlık uzmanı tarafından doğru bir teşhis konulması önemlidir.
Vajinal mantar enfeksiyonu tedavisi, mantarın neden olduğu semptomların kontrol altına alınması ve enfeksiyonun tekrarlanmasının önlenmesini içerir.
Tedavi, antifungal ilaçların kullanımını içerir. Bu ilaçlar, mantar enfeksiyonunu öldürmeye veya büyümesini durdurmaya yardımcı olur. Tedavi, hap, krem veya vajinal fitil formunda verilebilir.
Haplar, genellikle tek bir doz halinde alınır ve kısa sürede etkilidir. Krem ve fitiller ise vajinaya yerleştirilerek kullanılır ve genellikle birkaç gün boyunca kullanılması gerekir.
Ayrıca, semptomların hafifletilmesine yardımcı olmak için kaşıntı, yanma ve ağrı gibi semptomları rahatlatmak için over-the-counter (OTC) ilaçlar da kullanılabilir.
Enfeksiyonun tekrarlanmasını önlemek için bazı kadınlar düzenli olarak antifungal ilaçları kullanabilir. Bunun yanı sıra, hijyen kurallarına uyulması, sentetik iç çamaşırlarının yerine pamuklu iç çamaşırlarının kullanılması, dar pantolon ve sentetik pantolonların kullanımının sınırlandırılması, şekerli gıdalardan kaçınılması ve vajina sağlığına dikkat edilmesi de enfeksiyonların tekrarlanmasını önleyebilir.
Vajinal mantar enfeksiyonu genellikle yoğun, beyaz renkli bir akıntıya neden olur. Bu akıntı, yoğurt kıvamında olabilir ve genellikle kötü kokulu değildir. Bazı kadınlar, vajinal bölgede kızarıklık, kaşıntı, yanma hissi ve ağrı da yaşayabilirler.
Mantar enfeksiyonu belirtileri her kadında farklılık gösterebilir. Bazı kadınlar hiçbir semptom yaşamazken, diğerleri şiddetli semptomlar yaşayabilir. Mantar enfeksiyonu tanısı, vajinal akıntıda mantar hücrelerinin varlığının tespit edilmesiyle konulur.
Vajinal mantar enfeksiyonu gibi tıbbi durumlar her zaman bir sağlık uzmanı tarafından değerlendirilmeli ve tedavi edilmelidir. Ancak, bazı bitkisel tedavi yöntemleri semptomları hafifletmek veya önlemek için kullanılabilir. Bununla birlikte, bitkisel tedavilerin etkinliği tam olarak kanıtlanmamıştır ve her zaman etkili olmayabilirler. Ayrıca, bazı bitkisel tedavilerin yan etkileri olabilir ve ilaçlarla etkileşime girebilirler. Doğal bitkisel tedaviler arasında şunlar bulunabilir:
