Lohusalık humması (Albastı) nedir? Belirtileri ve tedavisi

Yeni doğum yapmış kadınlarda ortaya çıkabilen lohusalık humması, halk arasında “albastı” veya “alkarısı” gibi isimlerle bilinir. Bu durum, yüksek ateş, halsizlik ve ağrı gibi belirtilerle kendini gösterir. Lohusalık enfeksiyonu olarak da bilinen bu sorun, tedavi edilmediğinde ciddi sonuçlara yol açabilir. Doğum sırasında hijyenik koşullara dikkat edilmesi ve sorunun erken teşhisi önemlidir.

Doğum sonrası günlerde kadınları etkileyen lohusa humması, hızla şiddetli karın ağrısı, ateş ve halsizlik gibi akut semptomlara neden olabilir. Yeni doğum veya düşük yapmış kadınlarda görülen bu durum, tedavi edilmediği takdirde ölümcül olabilir. Doğum sırasında hijyenik önlemlere dikkat edilmemesi sonucunda idrar yollarının iltihaplanması ve ateşin yükselmesiyle ortaya çıkar.

Geçmişte anne ölümlerinin önde gelen nedenlerinden biri olan lohusalık enfeksiyonu günümüzde kontrol altındadır. Antibiyotik tedavisi, doğum sonrası ateşin sıklığını ve şiddetini azaltmada etkili olmuştur. Bu nedenle, lohusalık humması gibi doğum sonrası enfeksiyonların takibi ve tedavisi önemlidir.

Lohusa humması nedenleri ve risk faktörleri

Lohusalık enfeksiyonları genellikle doğum veya lohusalık döneminde hijyenik bakım eksikliğinin bir sonucu olarak ortaya çıkar. Ancak bazı durumlar da lohusalık hummasına neden olabilir:

• Rahim içindeki endometriumda bulunan bakteriyel enfeksiyonlar: Plasentanın 9 aylık gebelik sürecinde demir attığı endometriumda meydana gelen enfeksiyonlar, lohusalık hummasına yol açabilir. Bu durum, ateşin yanı sıra genellikle alt karın ağrısı, rahmin genişlemesi ve ağrısı, devam eden kanama ve kötü kokulu akıntı gibi belirtilerle kendini gösterir. Dünya genelindeki vakaların sadece %15’i geç fark edilir.
• Gebelik veya doğum sırasında geçirilen ağır hastalıklar: Zatürre, anjin ve grip gibi ağır hastalıklar, gebelik veya doğum sırasında lohusalık hummasına neden olabilir.
• Doğum sırasında yapılan müdahaleler: Vajinal doğumlarda doğum kanalının en son bölümünde yırtıkları önlemek ve doğumu hızlandırmak için yapılan kesi (epizyotomi) veya sezaryenle yapılan karın kesisi enfeksiyon sürecini başlatabilir. Bu durum, ameliyat sonrası ilk 7 gün içinde ortaya çıkabilir ve müdahale edilmediğinde tehlikeli sonuçlar doğurabilir.
• Emzirmeye bağlı enfeksiyonlar: Emzirme sırasında meme enfeksiyonlarına bağlı olarak da lohusalık humması gelişebilir. Bu enfeksiyon genellikle emzirmenin başlangıcından 2-3 hafta sonra görülür ve enfeksiyon kaynağı genellikle bebeğin ağzındaki mikroorganizmalardır.

Bu nedenlerle, lohusalık döneminde hijyenik önlemlere dikkat edilmesi ve olası enfeksiyon belirtilerinin hemen tedavi edilmesi önemlidir.

Lohusa humması belirtileri ve bulguları

Doğum sonrası dönemde lohusa hummasının en belirgin göstergesi yüksek ateştir. Ancak, yeni doğum yapmış kadınlarda görülen lohusa hummasının diğer belirtileri de bulunmaktadır:

• Genel halsizlik ve bitkinlik hissi.
• Ciltte belirgin solgunluk.
• Sürekli olarak soğuk terleme.
• Ateş nedeniyle titreme.
• Kalpte ritim bozukluğuna bağlı taşikardi (hızlı kalp atışı).
• Baş, sırt ve boğaz ağrısı.
• Bol miktarda ve kötü kokulu lochia adı verilen lohusa dönemine özgü vajinal salgılar.
• Karın ağrısı veya rahim bölgesinde hassasiyet.

Yüksek ateşin varlığını belirlemek için vücut ısısının ölçülmesi önemlidir. Vücut ısısının 38 derece (santigrat) ve üstünde olması, en az 12 saat arayla yapılan en az iki ölçümde belirlenmiş olması gerekmektedir. Bu belirtilerden herhangi biri görüldüğünde, bir sağlık uzmanına başvurulması ve durumun değerlendirilmesi önemlidir.

Lohusa humması riskini azaltmak için öneriler

Doğum yapacak olan anne adaylarının lohusa humması hakkında bilgilendirilmesi önemlidir. Aşağıdaki adımlar lohusa hummasından korunmaya yardımcı olabilir:

• Doğum yapılacak hastanenin seçimi: Hastanenin hijyenik koşullarının yüksek standartlarda olması önemlidir. Fiziki altyapısı ve uzman hekimlerin bulunması tercih edilmelidir.
• Gebelik döneminde düzenli vajinal muayene: Gebelik boyunca düzenli vajinal muayeneler yapılmalı ve hijyen konusunda özen gösterilmelidir.
• Cinsel birliktelikten kaçınma veya hijyenik önlemler: Gebeliğin son aylarında cinsel birliktelikten kaçınılması önerilir. Ancak, bu durumda cinsel ilişki yaşanıyorsa hijyenik önlemlere dikkat edilmelidir.
• Dengeli beslenme: Gebelik döneminde düzenli ve dengeli beslenme, bağışıklık sistemini güçlendirebilir ve enfeksiyonlara karşı koruyucu olabilir.
• El hijyeni: Doğum sonrası dönemde ellerin sık sık yıkanması veya antiseptik solüsyonlarla temizlenmesi enfeksiyon riskini azaltabilir.
• Temiz çevre: Doğum sonrası dönemde anne ve bebeğin bulunduğu ortamın temizliği önemlidir. Çarşafların, giysilerin ve hijyenik malzemelerin düzenli olarak değiştirilmesi önemlidir.

Bu önerileri takip etmek, lohusa humması riskini azaltmaya yardımcı olabilir ve anne ve bebeğin sağlığını koruyabilir.

Lohusa humması tedavisi

Doğumdan sonraki ilk 24 saat içinde belirtiler ortaya çıktığında hastaneden ayrılmamış olan annelerin tedavisi için erken müdahale önemlidir. Enfeksiyon kaynaklı hastalıkların tedavisinde kullanılan antibiyotiklerin olumlu etkileri genellikle hızlı bir şekilde görülür. Lohusa humması için de uygun antibiyotikler uzman hekim kontrolünde verilerek vücuttaki enfeksiyon seviyesi düşürülür. Antibiyotik tedavisi genellikle 7-10 gün arasında sınırlıdır ve enfeksiyona neden olan bakteri türüne göre belirlenir.

Doğum sonrası dönemde iyi bir hijyen sağlanması da önemlidir. Dış genital bölgenin günde en az 2 veya 3 kez yıkanması ve dezenfekte edilmesi gerekmektedir. En şiddetli enfeksiyon vakalarında annelerin hastaneye yatırılması gerekebilir.

Tedavi sürecinde annenin ve bebeğin sağlığına özen göstermek ve doktorun verdiği talimatları takip etmek önemlidir. Ayrıca, düzenli doktor kontrolleri ve önerilen ilaçları düzenli olarak kullanmak, lohusa humması tedavisinin başarılı olmasına yardımcı olur.

Lohusa humması ve bitkisel tedavi

Lohusa humması gibi ciddi bir sağlık sorununda bitkisel tedavilerin etkili olabileceği yönünde bilimsel bir kanıt bulunmamaktadır. Özellikle civanperçemi, sarı yonca, aslanpençesi gibi bitkilerin lohusa humması tedavisinde herhangi bir etkisinin olduğuna dair kanıtlanmış bilgi mevcut değildir.

Lohusa humması, enfeksiyon kaynaklı bir rahatsızlık olduğundan, uzman hekim kontrolünde erken antibiyotik tedavisi gerekmektedir. Bu nedenle, bitkisel tedavilerin lohusa humması gibi ciddi durumların tedavisinde kullanılması önerilmemektedir.

Uzman hekimin önerdiği antibiyotik tedavisi, lohusa hummasının etkilerini hızlı bir şekilde azaltabilir ve ciddi komplikasyonların önlenmesine yardımcı olabilir. Bu nedenle, lohusa humması gibi sağlık sorunlarında uzman hekimin yönlendirmesi ve tedavisi esas alınmalıdır.

Lohusa hummasına iyi gelen uygulamalar

Tedavi sürecinde, kadınların kişisel hijyenlerine dikkat etmeleri ve dinlenmeye önem vermeleri, lohusa hummasının olumsuz etkilerini azaltmada yardımcı olabilir. Ancak, bazı halk arasında yaygın olan batıl inançlar, bu soruna çözüm sunmamaktadır. Örneğin, anneye kurdele bağlamak veya şerbet içirmek gibi uygulamaların lohusa humması tedavisine etkisi bilimsel olarak kanıtlanmamıştır.

Gerçekten etkili olan bazı uygulamalar şunlardır:

• Kişisel hijyen: Doğum sonrası dönemde hijyenik olmaya özen göstermek, enfeksiyon riskini azaltabilir. Bu, düzenli duş almak, temiz giysiler giymek ve genital bölgenin temizliğine özen göstermek gibi uygulamaları içerir.
• Dinlenme ve iyi beslenme: Doğum sonrası dönemde annenin dinlenmesi ve dengeli beslenmesi, vücudun iyileşme sürecini destekleyebilir. Yeterli uyku, stresin azaltılması ve sağlıklı beslenme bu süreçte önemlidir.
• Doktorun önerilerini takip etmek: Lohusa humması teşhisi konulduğunda veya belirtiler fark edildiğinde, doktorun önerdiği antibiyotik tedavisini düzenli olarak almak önemlidir. Uzman hekimin yönlendirmesi ve tedavisi esas alınmalıdır.

Lohusa humması gibi ciddi bir sağlık sorunuyla karşılaşıldığında, sağlık uzmanının tavsiyelerine uyulması ve bilimsel olarak kanıtlanmış tedavi yöntemlerinin takip edilmesi önemlidir.

Lohusa humması neden ateş ve üşüme yapar?

Lohusa humması gibi enfeksiyon kaynaklı hastalıklar, vücuttaki ısı regülasyon merkezini etkileyerek ateşin yükselmesine neden olabilir. Bu hastalıklar genellikle bakteriler, parazitler ve özellikle virüsler tarafından tetiklenir. Vücut, enfeksiyonla mücadele etmek için bağışıklık tepkilerini harekete geçirir ve bu da ateşin yükselmesine neden olur.

Ateşin eşlik ettiği bir diğer belirti de üşüme hissidir. Bu, vücut ısısının normalin üzerine çıkmasıyla birlikte, vücudun sıcaklık dengesini korumak için kas titremesine neden olan bir tepkidir. Üşüme, vücut ısısını arttırmak için kasların hızlı bir şekilde kasılmasından kaynaklanır.

Bu nedenle, lohusa humması gibi enfeksiyon kaynaklı hastalıklarda ateş ve üşüme belirtileri sıkça görülür. Bu belirtiler, vücudun enfeksiyonla mücadele ettiğinin bir göstergesidir ve genellikle tedavi edilmesi gereken bir durumu işaret eder.