Prostat kanseri günümüzde erkekler arasında sık görülen bir kanser türüdür.
Galyum 68 PSMA (Prostat Spesifik Membran Antijeni), prostat kanseri görüntülemesi ve tedavisinde kullanılan akıllı bir moleküldür. Galyum 68 radyoaktif element ile işaretlenerek hastaya damar yoluyla verilir ve ardından PET/CT cihazı kullanılarak görüntüleme yapılır.
Ga-68-PSMA PET/BT, yüksek riskli prostat kanserinin görüntülenmesinde, vücuda yayılma alanlarının belirlenmesinde, prostat ameliyatı geçirmiş veya radyoterapi sonrası PSA seviyeleri yüksek olan hastalarda (biyokimyasal nüks) nüks hastalığının tespitinde, Lu-177-PSMA (Lutesyum) tedavisi planlamasında, radyoterapi planlamada ve tedavinin yanıtlarının değerlendirilmesinde kullanılır.
Tedavi sonrası nüks ve yayılmanın tespitinde, ultrasonografi, BT, MRI gibi diğer görüntüleme yöntemlerine kıyasla daha başarılı sonuçlar elde edilmektedir.
Hastalığın başlangıç aşamasında, tanı konulduktan hemen sonra, hastalığın yaygınlığını değerlendirmek amacıyla uygulanır. Tüm prostat kanseri vakalarına uygulanması zorunlu değildir. Genellikle patolojik bulgular (tümör boyutu ve yaygınlığı, Gleason skoru), laboratuvar verileri (PSA seviyeleri) ve diğer klinik değerlendirmelerle birlikte hastalığın orta ve yüksek derecede metastaz riski taşıdığı durumlarda tercih edilir. Doğru hasta seçimi yapıldığında, hastalığın evresini ve dolayısıyla tedavi yaklaşımını önemli ölçüde etkileyebilir. Prostat kanserinin yayılma eğiliminde olduğu yakın lenf bezleri ve kemik gibi dokulardaki hastalığın varlığını tespit ederek ek tedavilerin uygulanmasına rehberlik edebilir. Bazı durumlarda cerrahi yerine veya cerrahiye ek olarak diğer tedavilerin birlikte kullanımı için yönlendirici olabilir.
Tedavi sonrası tam yanıt alınmış hastaların takibinde, PSA değerlerinin yükselmesi veya diğer görüntüleme testlerinde şüpheli bulguların tespit edilmesi durumunda nüksü belirlemek için kullanılır. Diğer görüntüleme yöntemlerine göre hastalığın nüks etme durumunu daha hassas bir şekilde belirleyebilir. Prostat spesifik antijen (PSA) kan testinden daha yüksek hassasiyetle nüksü tespit edebilir ve %90’ın üzerinde doğrulukla sonuç verebilir.
Radyasyon tedavisi planlamada yüksek dozda biyolojik hedef belirlemekte ve normal dokuların korunmasında rehberlik sağlar. Radyoaktif tedavilerin, örneğin hedefe yönelik Radyum-223, Lutesyum 177 PSMA, Aktinyum PSMA gibi tedavilerin planlanması öncesinde hastalık aktivitesini göstererek tedavi etkinliğini ve uygun hasta seçimini öngörmeye yardımcı olur.
Negatif bulunan biyopsi sonucu olan, ancak kanser şüphesi devam eden hastalarda hedeflenen biyopsi alanını gösterebilir.
Bu özellikler sayesinde Galyum 68 PSMA, prostat kanseri yönetiminde önemli bir rol oynamakta ve tedavi planlamasında rehberlik sağlamaktadır.
Bu süreçte, tetkik için hazırlık, ilacın verilmesi, görüntüleme süreci ve tetkik sonrası dikkat edilmesi gereken noktalar gibi adımlar bulunmaktadır. Tetkik süreci boyunca sağlık profesyonellerinin talimatlarına uyulması önemlidir.
Galyum 68 PSMA, aşağıdaki alanlarda uygulama bulmaktadır:
Galyum 68 PSMA’nın bu çeşitli uygulama alanları, özellikle prostat kanseri ve diğer seçilmiş kanser türlerinin yönetiminde önemli bir rol oynamaktadır. Bu yöntem, hastalığın durumu hakkında daha detaylı ve hassas bilgi sağlamak için kullanılmaktadır.
Galyum 68 PSMA’nın yan etkisi oldukça nadirdir veya genellikle yok denecek kadar azdır. Bu madde ilaç değildir ve genellikle radyoaktif galyum 68’in verdiği radyasyon düzeyi oldukça düşüktür. Tetkik için kullanılan dozlarda bilinen ve kanıtlanmış radyasyon kaynaklı yan etki bulunmamaktadır.
Ancak, radyasyon içermesi nedeniyle bu tetkik yalnızca uygun ve gerekli hastalara uygulanmalıdır. Herhangi bir tıbbi prosedürde olduğu gibi, tetkik öncesinde ve sonrasında sağlık uzmanlarının önerileri ve talimatları takip edilmelidir. Özellikle hamile veya emziren kadınlar ile küçük çocuklar için gereken önlemler alınmalıdır. Genel olarak, Galyum 68 PSMA’nın yan etkileri minimal veya yok denecek kadar azdır, ancak uygulama öncesinde dikkatle değerlendirilmelidir.
