Pilonidal sinüs, diğer adı kıl dönmesidir . Çoğunlukla 30 yaş altındaki erkeklerde olur . Cildin altında bir kıl yuvası oluşmasıdır. Aslında bir cilt hastalığıdır . Kist oluşturan derilerin birikmesi sonucu , kıl , yağ gibi birikimler oluşur . Bu birikimler iltihaplı bir doku oluştururlar . Kıllı bir vücut yapısına sahip olmak , oturarak fazla iş yapmak , fazla kilo , aşırı terleme , enseden , kafadan kuyruk sokumuna giden kılların deri altına girmesi önemli sebepleri arasındadır .
Sebeplerinden birisi , sırt bölgesinden dökülen saçların kuyruk sokumunun olduğu yerde dönerek derinin altına doğru ilerlemesiyle başlar . Bu sebep dışında uzun süre oturmak , terlemek , aşırı kilolu olmak ve ağırlık kaldırmak gibi zor sporları yapmak da kıl dönmesine neden olabilir .
Asıl sebep ise kıl kökünün dibinde , kıl kökünün apse yapmasıdır. Çoğunlukla makat kemiğinin üst kısmında meydana gelir . Ve bu bölgede olan çatlamalar sonucu birden fazla kıl birikebilir.
Kısaca kıl dönmesi kılın deriyi geçerek oraya yerleşmesiyle oluşur. Çoğunlukla kuyruk sokumu bölgesinde olmasının sebebi o bölgenin zaten kıllı bir yapıya sahip olmasıdır . Ayrıca dar pantolon da giyilmesi kıl dönmesinde önemli bir sebeptir. Kılın kalçanın arasında yön değiştirerek içeri girmesine katkısı vardır.
Kıllar dönmenin olduğu alanda biriktikten sonra , şişlik ve kaşıntı gibi şikayetlerle doktora gidilmesiyle anlaşılabilir . Anal muayene sonrası kesin tanı konulabilir. Ultrason , MR gibi görüntüleme cihazları olmadan anlaşılabilir ama bazen de ayrıntılı testler istenebilir .
Hastalığın evresine göre lokal bakımlar , banyolar , epilasyon ,ameliyat gibi çeşitli tedavi yöntemleri vardır. Çok küçükken tespit edilirse epilasyon ve özel banyolarla geriletebilir bir durumdur.
Daha ilerlemiş ise lokal anestezi ile çıkartılabilir . Hastaneye yatış gerektirmiyor .
Başlangıç halinde ise genellikle ameliyat pek tercih edilmez ancak çok ilerlemiş olan ve iltihaplı kıl dönmeleri cerrahi işlem olmadan iyileşmez.
Yapılan tedavinin seyrine göre farklıdır. Uygulanan tedavi kristalize fenol ise iyileşme için 6 – 8 hafta verilir. Ameliyat sonrası hastaların günlük yaşamlarına devam edebilmesi 2 – 10 haftayı bulabilir .
Operasyon sonrası hastaların bölgeye yaptıkları bakim oldukça önemlidir. Bölgenin terden ve kıllardan uzak tutulması oldukça önemlidir. Ayrıca yapılan işleme göre yatma pozisyonuna , merdivenleri tek tek çıkmasına gibi günlük hayatta yaptığı şeylere de dikkat edilmesi gerekebilir .
Ameliyatlı veya ameliyatsız tedavi yöntemleri sonrasında gelişen tip sayesinde tekrarlama ihtimali düşüktür ancak imkansız değildir. İşlem sonrası hastanın hayatına nasıl devam ettiği ile de alakalıdır .
Hareketsiz yaşamın birçok hastalığa sebep olduğu zaten bilinen bir şeydir. Özellikle oturarak yani masa başı çalışan kişilerin karşılaştığı sorunlardan birisi kıl dönmesidir. Uzmanların yaptığı bir araştırmada dik oturmanın kıl dönmesi riskini azalttığı söylenmiştir. Bu nedenle dik oturmanın önemini bir kez daha kavramamız gerekir .
2 . Dünya Savaşı zamanında askerler sürekli jeep kullandığı için birçoğunda kıl dönmesi yani pilonidal sinüs oluşmuştur. Hatta bir süre sonra “ jeep hastalığı ” olarak da anılmıştır.
Lazer ile yapılan işlemden sonra hastanede kalınmasına genellikle gerek yoktur. Cerrahi işlem sonrasında ise ortalama 7 ila 12 gün arasındadır.
Hastanın hastanede olabildiğince az yatması
Minimum ağrı yaşaması
Minimum maliyet
Kısa sürede günlük yaşama dönmesi
Ilık su içinde oturmak iyi gelebilir . Apsenin kötüleşmesini yavaşlatabilir.
Çinko takviyeleri ve C vitaminin faydası olabilir . Fakat doktor kontrolünde olmalıdır.
Çay ağacı yağı gibi uçucu yağların iyi gelebileceği söylesene de bununla ilgili bilimsel bir açıklama yoktur .
Yastığın oturmada faydası olabilir .
Düzenli egzersiz kan akışını hızlandırdığı için faydası olabilir .
Kuyruk sokumundaki bir kıl dönmesi ni , bazen hastalar sivilce zannederek yanlış doktorlara gidebiliyorlar . Genel cerrahi doktoruna gidilmesi gerekmektedir . Kıl dönmesine müdahale cerrahidir . Rektum ve anüs bölgesindeki alana alanında uzman bir doktorun bakması gerekir .
3 farklı şekilde ortaya çıkabilir .
Birincisi kıl dönmesi apsesi , kalçada kıl dönmesi olan bölgede şişlik, kaşıntı ve ağrı olur.
İkincisi kronik pilonidal , apse sonrası hastaların bir akıntı tarif etmesidir .
Üçüncüsü, kronik tekrarlayan pilonidal hastalık . Zaman zaman alevlenen apse tekrarlayabilir .
1 – Kıl dönmesi doğuştan olabilir mi ?
Yapılan araştırmalar hastalığın doğuştan değil sonradan olduğunu gösteriyor.
2 – Tedavi edilmezse ne gibi sorunlar gelişebilir ?
Kişinin yaşam kalitesi oldukça düşer . Oluşan apseler sebebiyle ağrı ve acı hayatından eksik olmaz .
3 – Kıl dönmesi hangi cerrahi yöntemlerle tedavi edilir ?
Açık bırakma tekniği , yarı kapama tekniği , tam kapalı teknik , deri kaydırma ile onarım teknikleri
4 – Ameliyatsız tedavi yöntemlerinin faydaları nelerdir ?
Ekonomik olarak daha uygundur . Genel anesteziye gerek yoktur ve hasta hastanede kalmak zorunda kalmaz . Var olan delikler dışında başka bir delik oluşmaz , hastanın günlük yaşamına dönmesi daha kolay olur .
5 – Erkeklerde kadınlara göre daha mı çok görülür ?
Evet . Erkeklerde kadınlara göre 3 -4 kat daha fazla görülür. 15 – 30 yaş arası sık görülür .
6 – Kıl dönmesi kendi kendine geçer mi ?
Bazen sivilce zannedilebilir . Hastaların bazıları kendileri sivilce zannettikleri için apseyi patlatabilirler . Ancak bu bir çözüm değildir. Ayrıca patlatmak yeni bir enfeksiyon yaratabilir ve iz bırakabilir .
7 – Kıl dönmesi başka hastalıklara yol açar mı ?
Uzun süre tedavisiz kalan kıl dönmesi çok nadir de olsa kanser olabilir . Bu durumda hastalık çok daha kötü ilerler .
