Son yıllarda sağlıklı yaşam trendleri arasında sıkça adı geçen glutensiz beslenme, hem sağlık sorunları yaşayan bireyler hem de genel sağlığını korumak isteyenler için dikkat çeken bir konu hâline gelmiştir. Özellikle çölyak hastalığı, gluten hassasiyeti veya buğday alerjisi gibi rahatsızlıkları olan kişiler için glutensiz beslenme bir zorunlulukken bazı insanlar da kendilerini daha iyi hissettiklerini fark ettikleri için gönüllü olarak bu beslenme şeklini benimsemektedir.
Gluten Beslenme Nedir?
Gluten; buğday, arpa, çavdar ve bazı tahıllarda bulunan bir tür proteindir. Hamura elastikiyet kazandırır ve ekmeğin kabarmasına yardımcı olur. Yani hamur işlerinin “yumuşak” ve “esnek” yapısı büyük ölçüde gluten sayesinde oluşur. Ancak bazı bireyler için glutenin sindirimi oldukça zordur ve çeşitli sağlık problemlerine yol açabilir. Glutensiz beslenme, söz konusu tahılların beslenme listesinden çıkarılması şeklinde tanımlanabilir.
Glutensiz Beslenmek Sağlıklı mı?
Çölyak, otoimmün bir hastalık olup bireyin bağışıklık sistemi gluten tüketildiğinde ince bağırsaklara saldırır. Bu durum, besin emilimini bozan ve ciddi sağlık sorunlarına yol açan bir hastalıktır. Bu kişiler için glutensiz beslenme hayati önem taşıdığından bu grup için glutensiz beslenme sağlıklı kalmanın ilk adımıdır.
Bazı bireylerde çölyak hastalığı ya da buğday alerjisi olmamasına rağmen gluten tüketimi sonrası mide bulantısı, karın ağrısı, şişkinlik, baş ağrısı ve yorgunluk gibi belirtiler görülebilir. Bu durumda da glutensiz beslenme tercih edilmektedir.
Bağışıklık sisteminin buğday proteinlerine aşırı tepki göstermesiyle ortaya çıkan buğday alerjisi; kaşıntı, nefes darlığı ve sindirim problemleri gibi belirtilerle kendini gösterir. Bu kişiler de glutensiz gıdalara yönelmek durumundadır, çünkü bu gruptaki kişilerin de sağlıklı kalabilmek için glutensiz beslenme listesine riayet etmeleri şarttır.
Glutensiz Beslenmenin Faydaları
Glutensiz beslenmenin bazı bireylerde sağlık üzerinde olumlu etkiler yarattığı görülmüştür. Bu etkiler kişiden kişiye farklılık gösterebilir; ancak genel olarak şu faydalardan söz etmek mümkündür:
- Sindirim Sisteminde Rahatlama: Gluten hassasiyeti olan kişiler, gluteni hayatlarından çıkardıklarında şişkinlik, gaz, ishal veya kabızlık gibi sindirim problemlerinde belirgin bir azalma yaşarlar.
- Enerji Seviyesinde Artış: Glutenin bazı bireylerde yorgunluk hissini artırdığı bilinmektedir. Glutensiz diyetle birlikte daha dengeli ve besin açısından zengin gıdalar tüketildiğinde enerji seviyelerinde artış görülebilir.
- Cilt Sorunlarında Azalma: Akne, egzama ve döküntü gibi cilt problemleri yaşayan bazı kişilerde glutensiz beslenmeyle birlikte cilt sağlığında iyileşmeler gözlenmiştir.
- Kilo Kontrolü: Glutensiz beslenme zayıflatır mı? Glutensiz beslenmeye geçen kişiler genellikle işlenmiş ve paketli gıdalardan uzak durmaya başladıkları için daha az kalori alırlar. Bu da zamanla kilo kaybına yardımcı
- Beyin Sisi ve Konsantrasyon Problemlerinin Azalması: Bazı bireyler gluten tüketimi sonrası zihinsel bulanıklık, odaklanma sorunları yaşadıklarını belirtmektedir. Glutensiz diyetle birlikte bu şikâyetlerde azalma olduğu rapor edilmiştir.
Her ne kadar glutensiz beslenme bazı kişiler için faydalı olsa da gereksiz yere gluteni tamamen hayatınızdan çıkarmak bazı besin eksikliklerine yol açabilir. Gluten içeren tahıllar; lif, demir, B vitamini ve çinko gibi önemli besin ögeleri açısından zengindir. Bu nedenle glutensiz diyete başlamadan önce bir beslenme uzmanına danışmak son derece önemlidir.
Ayrıca, glutensiz ürünlerin pek çoğu işlenmiş ve şeker ile yağ oranı yüksek gıdalar olabilir. “Glutensiz” ifadesi her zaman “sağlıklı” anlamına gelmeyeceğinden alanında uzman bir beslenme danışmanı takibinde dengeli, doğal ve çeşitli bir beslenme tarzı benimsenmelidir.
Özel Magnet Hastanesi, Beslenme ve Diyet polikliniği bireylerin yaşam kalitesini artırmak, hastalık risklerini azaltmak ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarını kalıcı hâle getirmek amacıyla hizmet vermektedir. Hastanemizde alanında uzman, deneyimli diyetisyen kadrosuyla kişiye özel beslenme programları hazırlanmakta; her bireyin yaşına, yaşam tarzına, sağlık durumuna ve hedeflerine uygun bilimsel temelli çözümler sunulmaktadır.
Bölümümüz, yalnızca kilo kontrolü değil; diyabet, hipertansiyon, kalp hastalıkları, sindirim sistemi problemleri, çölyak gibi kronik hastalıkların beslenme ile yönetiminde de etkin rol oynamaktadır. Ayrıca hastanemizde gebelikte sağlıklı beslenmeden çocukluk çağı beslenmesine, sporcu diyetlerinden kurumsal beslenme danışmanlığına kadar geniş bir yelpazede danışmanlık hizmeti sunulmaktadır.
Hasta odaklı yaklaşımı, güncel bilimsel bilgilerle desteklenen yöntemleri ve samimi iletişimiyle Özel Magnet Hastanesi, Beslenme Danışmanlığı Bölümü, sağlıklı bir yaşama açılan kapıdır. Hemen bizimle iletişime geçebilir, siz de sağlıklı bir gelecek için doğru beslenme adımlarını bizimle atabilirsiniz.